Alışverişi ve gezmeyi sevenlerin değişmez mekanları dünyanın neresinde olursa olsun
çarşı pazar pasaj AVM türü mekanlardır.
Gerçekten de bir şehrin kalbinin attığı yerler aslında çarşı pazar pasaj AVM gibi noktalardır. Günümüzde alışveriş trendleri AVM denen toplu çarşılara kaysa bile bir şehrin ruhunu ancak çarşılarından, özellikle halk pazarlarından anlayabilirsiniz. Örneğin dünyanın incisi İstanbul’da yapılan şehir turları içinde dünyanın en büyüğü olarak kabul edilen Kapalıçarşı mutlaka yer alır.
İzmir’i gezip görmek isteyenler için tarihi Kemeraltı Çarşısı öğütlenen mekânlar içindedir. Dünyanın değişik şehirlerini anlatan ve televizyonlarda yayınlanan seyahat programları içinde o şehrin açık hava pazarlarından mutlaka söz edilir. Hatta balık pazarı, sebze pazarı, ikinci el pazarı gibi özel alışveriş noktaları kesinlikle ziyaret edilir.
Semtlere Özel Çarşılar
Çarşıları ile meşhur olan şehirler bizde saymakla bitmez. İstanbul’un Anadolu yakasında yer alan tarihi Kadıköy Çarşısı da bunlardan biridir. Balıkçılar ve baharatçılar bu çarşının temelidir. Bit Pazarı olarak adlandırılan ve eski eşyaların satıldığı dükkanlar ise kıyafet, müzik ve kitap meraklılarının uğrak yeridir.
Bu arada bedesten kelimesini İstanbul’da sık sık duyarsınız, eski çarşı anlamındadır. Turistik merkezlerdeki çarşılar şimdilerde bedesten formunda kemerli olarak yapılıyor. Her şeyin bir arada satıldığı çarşılar olduğu gibi İstanbul’da Kuyumcular Çarşısı, Mısır Çarşısı gibi çok özel çarşılar da vardır.
Alışveriş kültürü içine sahaf olarak adlandırılan eski kitap satıcılarını da eklemek gerekiyor. Çarşıların içinde aynı tür dükkanların olduğu bölümler ise arasta olarak bilinir. Arastaların önü eskiden saçaklı tenteler ile kaplanırdı.
Semt pazarları ise genelde akla sebze meyveyi getiren alışveriş merkezleridir. Günlük hayatın ayrılmaz parçalarıdır. Belediyelerin kontrolündedirler. Buralarda satış yapmak için belediyeden tezgâh kiralanır. Pazarcılar Odası olarak şehirlerde kurulan meslek birlikleri de vardır. Çarşı ve pazar esnafının çok büyük bölümü küçük esnaf gruplaması içindedir.
Alanya da Şehrin İlk ve En Büyük Alışveriş Merkezi » Alanyum AVM
Alanya Pazarları
Pazardan vazgeçemeyenler için Alanya’nın her mahallesinde birbirinden taze ürünleri satın alma fırsatı var. Haftanın her günü bir pazarımız var!
Alanya pazarı haftanın 3 günü kuruluyor.
- Pazartesi Oba pazarı
- Salı, Mahmutlar, Okurcalar ve Alanya pazarı
- Çarşamba Avsallar ve Konaklı pazarı
- Perşembe Tosmur pazarı
- Cuma Okurcalar ve Alanya pazarı
- Cumartesi Mahmutlar Cikcilli pazarı
- Pazar Alanya pazarı
- Tarihi Pasajlar
Dükkanların toplu halde bulunduğu, girişi ve çıkışı sokaklara bakan, genelde üzeri kapalı alışveriş yerleri ise pasajlardır. Eskilerden kalan pasajlar bize hep tadilat yapan terzileri, küçük yüncüleri, kuruyemişçileri, ayakkabı tamircilerini ve hemen her pasajın en dip köşesinde görmeye alıştığımız anahtarcıları veya çilingirleri anımsatır.
Çarşı pazar pasaj AVM grubu içinde zamana yenik düşen mekanlar olarak pasajları gösterebiliriz. Fakat İstanbul Beyoğlu’nda bulunan tarihi pasajlar adeta tarihin içinde aktığı yerlerdir. Atlas Pasajı, Halep Pasajı en nadide örneklerindendir. Günümüzde özellikle turistik merkezlerde tüm çarşı adeta tek bir pasaj yapısına dönüyor, bütün sokaklar çarşı gibi oluyor ki Marmaris bunun tipik bir örneğidir. Burada neredeyse bütün şehir bir çarşıya dönüşmüş durumdadır.
Hayatımızda Artık AVM’ler var
Kısaca AVM olarak bilinen kavramı bugün herkes biliyor, artık AVM nedir diye sormaya gerek yok. Kavram alışveriş merkezi anlamına geliyor ve gözümüzün önüne hemen bol ışıklı, geniş, ünlü markaların olduğu, yürüyen merdivenli çarşılar geliyor. Özellikle büyük şehirlerde artık sayısız AVM var. Bunlardan birine gitmek bir dönem moda oluyor, sonra bir başkası açılıyor, sıra ona geliyor.
Tüketim ekonomisinin en somut şekilde görülebileceği yerler bu çeşit alışveriş merkezleri oldu. AVM içinde olmayan dükkanların müşteri sayısının azaldığı da kesin bir olgudur.
AVM’lerin işleyişini klasik çarşı yapısından ayırmak gerek. AVM’lerin ayrı yöneticileri var. Dükkânlar metre kare hesabı üzerinden bu yönetim tarafından kiralanıyor. Bildiğimiz küçük esnaf gelenekleri buralarda geçerli değil. Alışveriş merkezleri bulunduğu yöredeki ticaret hayatını canlandırsa bile şehrin diğer yerlerinde dükkânı olan esnaflar açısından adeta haksız rekabet yaratıyorlar.
